زوجین و خانواده ها باید بدانند تهیه مسکن و لوازم اولیه منزل جهت زندگی مشترک از وظایف قانونی زوج می باشد بنابراین آنچه خانواده های زوجه جهت تهیه جهیزیه از وظایف خود می دانند و عرف شده است برخلاف قانون می باشد اما طرفین در این موارد می توانند به توافقاتی برسند. مثلاً برخی از […]
زوجین و خانواده ها باید بدانند تهیه مسکن و لوازم اولیه منزل جهت زندگی مشترک از وظایف
قانونی زوج می باشد بنابراین آنچه خانواده های زوجه جهت تهیه جهیزیه از وظایف خود می دانند
و عرف شده است برخلاف قانون می باشد اما طرفین در این موارد می توانند به توافقاتی برسند.
مثلاً برخی از اقلام مهم و سنگین را به عهده زوج و خانواده اش می گذارند که همگی اینها بستگی
به رسومات و توافقات طرفین می باشد.
متأسفانه این رسومات دست و پاگیر و مراسمات گرون عروسی و تهیه جهیزیه گران و تمام و کمال،
منشأ بسیاری از اختلافات و دعواهای زندگی زوجین شده است که بهتر است برای نجات و آرامش
زندگی خود از این رسومات دست و پاگیر فاصله گرفته شود.
اما در زمانی که زوجین به بهانه ها و دلایل مختلف به اختلاف می رسند هر یک به فکر منافع
شخصی خود می باشد که یکی از آنها و شاید یکی از بیشترین دعاوی مطروحه در دادگاههای
خانواده استرداد جهیزیه می باشد.
استرداد جهیزیه را می توانیم نوعی اهرم فشار بر مرد بدانیم،البته بعد از مطالبه مهریه در گزینه بعد
استرداد جهیزیه اهرمی بر مرد محسوب شده است.
نکته حائز اهمیت دیگری در این مورد این است در زمان استرداد جهیزیه اگر چنانچه مبلغ جهیزیه زیر
بیست میلیون تومان باشد جهت شکایت باید به شورای حل اختلاف مراجعه نمود و مبالغ بالاتر از آن
به دادگاه خانواده ارجاع داده می شود.
برای اثبات درخواست استرداد جهیزیه از مرد، بهترین راه ارسال اظهارنامه رسمی با موضوع
درخواست استرداد جهیزیه است که از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه، ید مرد نسبت به جهیزیه،
ید ضمانی شده و عدم استرداد جهیزیه می تواند با جمع سایر شرایط موجب تعقیب کیفری مرد
شود.
استرداد جهیزیه
روش اول:
اولین حالت برای استرداد جهیزیه زمانی است که زن و مرد در مورد اینکه جهیزیه متعلق به زن است
با یکدیگر توافق دارند و جهت استرداد آن بصورت توافقی اقدام می نمایند.
روش دوم:
در مورد روش دوم این چنین است مادامی که خانوادهٔ دختر براساس رسوم گذشته اقدام به تهیه
کردن لیستی از تمامی اقلام و وسایل که دختر از خانه پدری به منزل شوهر برده کرده اند و پس از
استرداد آن با انجام مراحل قانونی به نتیجه می رسند.
در این روش اگر ارزش جهیزیه زیر بیست میلیون تومان باشد باید در شورای حل اختلاف و اگر ارزش
جهیزیه بالای بیست تومان باشد در دادگاه خانواده اقامه می شود.
روش سوم:
آخرین روش برای پس گرفتن جهیزیه زمانی است که خانواده دختر هیچ لیستی از جهیزیه ای که به
دختر خود دادهاند تهیه نکردهاند. به همین دلیل استرداد جهیزیه بدون لیست یا بدون سیاهه کمی
دشوار است چرا که هیچ سندی وجود ندارد تا زن اثبات کند که وسایل و لوازم موجود در خانهٔ شوهر متعلق به او است. در این حالت تنها میتوان شهادت شهود را مورد استناد قرار داد.
البته بررسی و تشخیص ارزشی که شهادت شهود دارد کاملاً به نظر قاضی دادگاه بستگی دارد.
در این روش نیز جهت اقامه دعوی استرداد جهیزیه به دادگاه خانواده و شورای حل اختلاف مراجعه
کرده اگر ارزش جهیزیه بالای بیست میلیون باشد در دادگاه خانواده و اگر ارزش زیر بیست میلیون
باشد در شورای حل اختلاف اقامه دعوی می گردد.
معمولاً رایج است که خانواده عروس، یک لیست از جهیزیه تهیه میکنند که همان سیاهه است و
این برگه به امضای شوهر و چند شاهد میرسد و نشانهٔ این است که زوجه این اموال را با خود به
منزل زوج آورده است. در این لیست قیمت، مدل و ویژگیهای هر یک از اقلام جهیزیه ذکر میشود.
اصولاً استرداد به راحتی صورت میگیرد و زن با درخواست از دادگاه خانواده و یا شورای حل اختلاف
برای استرداد جهیزیه اقدام میکند.
در نقاط مختلف ایران برخی از اقلام جهیزیه توسط زوج تهیه میشود و در نهایت ممکن است در
لیست جهیزیه این موارد ذکر شود. در زمان استرداد جهیزیه اگر زوج ثابت کند که این موارد را خودش
خریداری کرده، زوجه نمیتواند آنها را به عنوان جهیزیه خود مسترد کند.
نکته بعدی این است که ممکن است بعد از ازدواج، لوازم جدیدی برای منزل خریداری شود و یا حتی
جایگزین لوازم قدیمی شود، در چنین مواردی این وسایل جدید جزء جهیزیه نیستند و زوجه نمیتواند
برای استرداد آنها درخواست بدهد.
نکته بعدی مربوط به مواردی است که طلاهای عروس را جزء جهیزیه در سیاهه با ذکر گرم آنها
مینویسند.
جهیزیه تنها شامل وسایل زندگی است و این طلاها حتی اگر در سیاهه ذکر شود جزء جهیزیه
نیست اما در هرصورت متعلق به زوجه و در تصرف اوست.